سمانه کدخدایی مرغزار مترجم کتاب غزه در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: این کتاب مجموعه‌ای از یک کتاب بوده که توسط انتشارات «کما پرس» در لندن منتشر شده است. این انتشارات در دوران همه گیری ویروس کرونا تصمیم گرفت داستان‌های کوتاه شهرهای مختلف جهان را جمع آوری کند. پس از جمع آوری داستان‌ها، به صورت مستقل توسط هر سردبیر ویراستاری شد. هدف شأن این بود تا مردم در دوران همه گیری بتوانند از راه دور با فرهنگ و حال و هوای شهرهای یکدیگر آشنا شوند. خوشبختانه این کتاب در انگلیس پیشرفت و در سال ۲۰۲۲ جایزه پن انگلیس را دریافت کرد. انتشارات مولانا قصد دارد تا همه این مجموعه را منتشر کند.
وی افزود: کتاب غزه و رام الله به دلیل آنکه موضوعش در منطقه جغرافیایی کشورمان بود و به لحاظ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این موضوع برای ما حساس است که نویسندگان آنجا با چه ادبیاتی زندگی مردم را روایت می‌کند. کتاب رام الله سال گذشته توسط انتشارات اندیشه مولانا منتشر و در سی و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران رونمایی شد. کتاب غزه هم امسال ترجمه و توسط انتشارات مولانا در اختیار مخاطبان سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران قرار گرفت.
این مترجم در ادامه گفت: به نظرم اتفاق خوبی است با انتشار کتاب‌هایی درباره فلسطین، مردم با زندگی روزمره و عادی مردم این کشور آشنا شوند. متأسفانه ادبیات مقاومت فلسطین در کشورمان بیشتر یک سایه بلند سیاسی دارد. کتاب‌هایی که به مسائل سیاسی آن منطقه پرداخته اند، سایه بلندی روی کتاب‌های ادبیات داستانی انداخته‌اند. شهر رام الله دو سوغات دارد؛ پرتقال و داستان کوتاه. مردم رام الله و غزه نویسندگان بسیار بزرگی دارند و جزئیات زندگی آن مناطق را در قالب داستان روایت می‌کنند. اما سایه بلند سیاست را روی ادبیات مقاومت فلسطین شاهد هستیم. من از سال ۹۸ کار ترجمه را به صورت رسمی آغاز کرده ام و هم اکنون چهار کتاب در حوزه ادبیات فلسطین ترجمه و منتشر کرده ام.
کدخدایی مرغزار با اشاره به وضعیت ترجمه در کشور گفت: حوزه ترجمه در کشور وضعیت بدی ندارد و ما سالیان سال است که شاهد هستیم از طریق ترجمه انتقال فرهنگ صورت می‌گیرد. اما نکته مهم آن است که مترجمان کشور با مشکلات و چالش‌های زیادی روبرو هستند. مهم‌ترین مشکل مترجمان کشور عدم حمایت از مترجمان به ویژه مترجمان ادبیات فلسطین است. بسیاری از مترجمان پس از ترجمه یک کتاب در حوزه ادبیات فلسطین آن را رها می‌کنند و به سراغ دیگر ژانرهای ادبیات می‌روند. زیرا هیچ توجیه اقتصادی برای شأن ندارد. اگر من چهار کتاب در حوزه ادبیات فلسطین ترجمه و منتشر کرده ام، به این دلیل بوده که شغل من چیز دیگری است و این ژانر را براساس علاقه ام انتخاب کرده ام.
وی افزود: مشکل دیگر مترجمان این است که یک کتاب را مترجمان بسیاری ترجمه می‌کنند و وقتی نام و نشان بعضی مترجم‌ها را جستجو می‌کنیم، متوجه می‌شویم حتی نام و نشان‌شان در سامانه ثبت احوال هم نیست و حتی وجود خارجی ندارند. یعنی گاهی ناشران اسم‌هایی را به عنوان مترجم در کتاب می‌نویسند که هیچ نام و ناشی از آن مترجم نیست. برای مثال کتابفروشی نیمه شب توسط ۹۵ مترجم، ترجمه و منتشر شده است. زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد عناوین چند مترجم اول کتاب گم و به رسمیت شناخته نمی‌شوند. البته شنیده‌ها حاکی از آن است که این وضعیت ساماندهی شود و باید ببینیم که چه زمانی این اتفاق رخ می‌دهد.
این مترجم گفت: اقتصاد نشر ضعیف است و زمانی که چنین اتفاقاتی در حوزه ترجمه رخ می‌دهد، مترجم ناامید می‌شود. مگر قرارداد یک مترجم چقدر است؟ در بهترین حالت یک مترجم حرفه‌ای ۱۵ درصد پشت جلد را دریافت می‌کند. ساماندهی وضعیت ترجمه در کشور سبب دلگرمی مترجمان می‌شود. زیرا در این شرایط صره از ناصره شناخته می‌شود.
کدخدایی مرغزار در پایان گفت: متأسفانه سایه سیاسی بلندتر از سایه ادبیات مقاومت فلسطین است و هیچ گاه کتاب‌های این ژانر فرصت بروز و ظهور پیدا نمی‌کنند. درحالی که مردم فلسطین زندگی روزمره شأن را دارند. عاشق می‌شوند، ازدواج می‌کنند. دانشگاه می‌روند. شغل پیدا می‌کنند و سرکار می‌روند. این هم نوعی مبارزه است. باید روند زندگی روزمره مردم فلسطین نوشته شود که چیزی از مبارزه کم ندارد. همیشه که نباید سنگ زدن‌های شأن را روایت کنیم. گاهی می‌توان این نوع مبارزه را با قلم مناسب روایت کرد.
نظر شما